- Εμφανίσεις: 466
Οι αλαγγίτες (τα σπάργανα του Χρηστού)
Αξιολόγηση Χρήστη: 0 / 5
Οι αλαγγίτες ή αλλιώς τα σπάργανα του Χρηστού, μνημονεύονται και στα κάλαντα των Χριστουγέννων, όπως στο βίντεο που ακολουθεί με τον Δημήτρη Υφαντή:
Παλιότερα τα Χριστούγεννα, ήταν γιορτή για τους μεγάλους, τους ενήλικες. Τα παιδιά παρακολουθούσαν, χωρίς να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Στη Δύση, βέβαια, η κατάσταση ήταν διαφορετική. Από πολύ νωρίς, 4ος αιώνας μ.Χ., εστίασαν στην παιδική περίοδο της ζωής του Χριστού, καθιστώντας τα Χριστούγεννα παιδική γιορτή. Η γέννηση του Χριστού, οι μάγοι, οι ύμνοι και όλα τα υπόλοιπα διαμόρφωναν μια ατμόσφαιρα που ευνοούσαν το χαρακτηρισμό των Χριστουγέννων ως γιορτή για τα παιδιά.Την παραμονή, εξάλλου, των Χριστουγέννων γίνονται προετοιμασίες που προσιδιάζουν στην προσμονή του νεογέννητου. Έπειτα, και ό,τι άλλο γίνεται την παραμονή, ιδίως, τα φαγητά, σχετίζεται με την αντιμετώπιση της Παναγίας ως λεχώνας, που χρειάζεται εκτός των άλλων και μπόλικη τροφή, ώστε να αναλάβει δυνάμεις, όπως είναι το Χριστόψωμο, οι κολιαντίνες (τα μικρά ψωμάκια που προσφέρουν στα παιδιά που λένε τα κάλαντα). Στο Πωγώνι, όπως και σε άλλα μέρη της Ηπείρου, εξάλλου, η συσχέτιση των γεννήσεων Θείου Βρέφους και θνητών συνεχίζεται και με τις αλαγγίτες (ή λαλαγγίτες) που προσφέρουν στη λεχώνα, αλλά και που αποτελεί βασικό γλύκισμα για τα Χριστούγεννα, υπογραμμίζοντας την αντιμετώπιση της Παναγίας ως μιας αδύναμης λεχώνας. Σε πολλά μέρη ονομάζονται και σπάργανα του Χρηστού. Μα η δική μου μνήμη έχει σφηνωθεί σε εκείνη την εποχή Παραμονή Χριστουγέννων στη διαδικασία της παρασκευής της αλαγγίτας (η σημερινή νηστήσιμη κρέπα). Τοποθετούσαν στο τζάκι την πυροστιά, τραβούσανε με τη μασιά αναμμένα κάρβουνα από κάτω της, ενώ η πλάκα (ή λαμαρίνα) που είχανε από πριν βάλει πάνω από την πυροστιά ζεσταινόταν.
 |
 |
Στην πλάκα, αφού καιγόταν πρώτα καλά, ρίχνανε με κουτάλα τον χυλό (αλεύρι, αλάτι και νερό) και το απλώνανε με το αδράχτι ή το καλαμίδι, για να γίνει σαν φύλλο. Το φύλλο αυτό σαν ψηνόταν από τη μία μεριά, το γύριζαν και ψηνόταν κι' από την άλλη. Ύστερα στρώνανε σ' ένα χαλκωματένιο ταψί τα φύλλα (8 με 10) το ένα πάνω στ' άλλο με χονδροκομένα καρύδια ανάμεσα και τα περιχύνανε με σιρόπι και μέλι, για να γίνουν αφράτα και νόστιμα. Τα παιδιά περιμέναμε όλο χαρά τις αλαγγίτες να τις φάμε ζεστές, τρυφερές, βουτηγμένες σε ζάχαρη, μέλι ή πετιμέζι, ό,τι διέθετε το σπίτι μας. Αλλά κι αν περίσσευαν για την επόμενη μέρα, δεν μας χαλούσε καθόλου και κρύα, μια χαρά ήτανε! Μπορεί να μην απολαμβάναμε τότε ότι απολαμβάνουνε τα σημερινά παιδιά, ωστόσο νοιώθαμε ομορφιά και αγαλλίαση. Σήμερα που κάποια έθιμα έχουν παραμεριστεί, η προσφυγή σε μερικά απ` αυτά, ενδεχομένως τα πιο λειτουργικά, μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις, ώστε η κατακερματισμένη οικογένεια της εποχής μας να ενισχύσει τους δεσμούς της. Συχνά, η ουσιαστική τρυφερότητα στην οικογένεια, στις σχέσεις με τα παιδιά, σκεπάζεται από τα ακριβά δώρα. Τα Χριστούγεννα, όμως, μπορούν να δώσουν διαφορετικό περιεχόμενο. Η γέννηση του Χριστού και η παρομοίωσή του με παιδί, ενδεχομένως, μπορεί να βοηθήσουν, ώστε το παιδί να αποκτήσει ουσιαστικό ενδιαφέρον και φροντίδα.
